علوم روز متأثر از خوارزمی
تاریخ انتشار: ۲۲ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۲۱۲۴۲۹
شهرت علمی خوارزمی مربوط به فعالیت‌هایی است که در ریاضیات، به ویژه در رشته جبر، انجام داده به‌طوری‌که هیچ‌یک از ریاضیدانان سده‌های میانه مانند وی در فکر ریاضی تأثیر نداشته‌اند و وی را «پدر جبر» نامیده‌اند.
به گزارش خبرنگار ایمنا، محمد بن موسی خوارزمی (زاده حدود سال ۷۸۰ میلادی و درگذشته ۸۵۰ میلادی) ریاضیدان، ستاره‌شناس، فیلسوف، جغرافیدان و مورخ مشهور ایرانی در دوره عباسیان است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
لقب وی معمولاً اشاره به شهر خوارزم دارد که همان خیوه کنونی واقع در جنوب دریاچه آرال مرکزی و بخشی از جمهوری ازبکستان کنونی است. شهرت علمی وی مربوط به فعالیت‌هایی است که در ریاضیات، به ویژه در رشته جبر، انجام داده به‌طوری‌که هیچ‌یک از ریاضیدانان سده‌های میانه مانند وی در فکر ریاضی تأثیر نداشته‌اند و وی را «پدر جبر» نامیده‌اند.
دستاوردهای خوارزمیگفته شده است قبل از اینکه محمد بن موسی خوارزمی در دارالحکمه مستقر شود وی را به سرزمین هند فرستادند تا حساب هندی را بیاموزد؛ خوارزمی پس از بازگشت از هند دو اثر «حساب الهند» و دیگری «الجبر و المقابله» را به رشته تحریر در آورد. وی نتایجی را که یونانیان و هندیان بدست آورده بودند را تلفیق کرد و بدین ترتیب سبب انتقال مجموعه‌ای از معلومات جبری حسابی شد که در ریاضیات قرون وسطی تأثیر شگرفی داشت.
خوارزمی در دربار مأمون عباسی بسیار مورد توجه بود، وی بزرگترین ریاضیدان دربار و از منجمان و مشاوران رصدهای بیت الحکمه عباسی به حساب می آمده. بنابر اسناد مأمون بخش‌های مربوط به هند را به‌خوارزمی واگذار کرده بود که این نشان از آشنایی وی به علوم و سرزمین‌های هند دارد. خوارزمی مسئول تهیه اطلسی از نقشه‌های آسمان و زمین بود.
جبر در نگاه خوارزمیخوارزمی در قرن سوم هجری، علمی را برای نخستین بار تدوین کرد که خود آن را «الجبر و المقابله» نامید؛ علمی که تمام شرایط یک دانش واقعی را داشت. این ریاضیدان توانست با این دانش تمام معادلات درجه دوم زمان خود را حل و راه را برای حل معادلات درجه بالاتر تسهیل کند.
براساس آثار برجای‌مانده از محاسبه گران هندی در عهد باستان، مردمان بابل و هند موفق به حل حالات خاصی از معادلات درجه دوم شده بودند، اما آنها راه حل های خود را فقط به صورت دستور ارائه کردند؛ یعنی این راه حل‌ها برای رفع نیازهای زندگی روزمره آنان ارائه شده بودند و نه به منظور گسترش دانش ریاضی، فاقد برهان‌های علمی بود.
خوارزمی نخست همه معادلات درجه دوم شناخته شده زمانش را بررسی می‌کند؛ در مرحله دوم روش حل هریک از آنها را ارائه می‌دهد؛ سرانجام در مرحله سوم، این روش‌ها را با کمک علم هندسه اثبات می‌کند؛ مؤلفه‌هایی که در مجموع علم جدیدی به نام «جبر» را تشکیل می‌دهند.
این علم، که از طریق ترجمه‌های لاتینی کتاب خوارزمی در قرون وسطی به اروپا راه یافت؛ هم در قرون وسطی و هم در عصر رنسانس تحول بزرگی در علم ریاضیات را ایجاد کرد چنان‌که در قرن شانزدهم میلادی نیکولو تارتالیا و کاردان، ریاضیدانان ایتالیایی که با ترجمه لاتینی جبر و مقابله، آشنا بودند روش این ریاضیدان ایرانی را برای حل معادله درجه سوم تعمیم دادند و بدین‌ترتیب گام دیگری در گسترش ریاضیات برداشتند.
خوارزمی کارهای دیوفانتوس را در رشته جبر را دنبال کرد و به گسترش آن پرداخت با توجه به این ابداع بزرگ ثابت کرد که علم نژاد و فرهنگ نمی‌شناسد و محصول ذهن انسان‌های متفکری است که در این عرصه تلاش می‌کنند.
جبر خوارزمی کتابی مقدماتی در ریاضیات است که هدف آن بنابه گفته وی فراهم آوردن شرایطی است مردم پیوسته درباره مسائل ارث و انجام دادن معاملات گوناگون با یکدیگر بدان نیاز دارند. در واقع فقط قسمت نخست این کتاب را می‌توان مربوط به جبر و مقابله به معنی کنونی این اصطلاح علمی دانست. قسمت دوم کتاب درباره اندازه‌گیری‌های علمی است و قسمت سوم آن به مسائل وصیت و تقسیم ارث اختصاص دارد.
جبر در نگاه خوارزمی همان معادلات درجه اول و به‌صورت ویژه درجه دوم است؛ وی نظریه‌ای علمی برای حل معادلات درجه دوم ارائه می‌کند. البته مراد از نظریه علمی حل یک معادله درجه دو برای نخستین بار نیست چراکه بابلیان و هندیان پیش از خوارزمی دستورهایی برای حل بعضی از معادلات داده بودند.
رساله حساب خوارزمیاثر ریاضی دیگری که چندی پس از جبر نوشته شد رساله‌ای است مقدماتی در حساب به نام «الجمع و التفریق» که ارقام هندی (یا ارقام عربی) در آن به کار رفته بود و نخستین کتابی بود که نظام ارزش مکانی را (که آن نیز از هند بود) به نحوی اصولی و منظم شرح می‌داد. این کتاب تنها از طریق ترجمه لاتینی آن به ما رسیده است و نسخه منحصر به فرد این ترجمه به زبان لاتینی و با عنوان Algorithmi numero indorum در کتابخانه دانشگاه کمبریج نگهداری می‌شود.
خوارزمی در کتاب حساب خود نشان می‌دهد که چطور می‌توان هر عدد دلخواه را به کمک نه رقم هندسی و صفر نوشت. سپس اعمال مزبور به جمع و تفریق، دو برابر کردن، نصف کردن، ضرب، تقسیم و جذر گرفتن از اعداد صحیح و همچنین عملیات محاسبه‌ای مربوط به کسرهای شصت شصتی را شرح می‌دهد.
نجومعنوان کتاب نجومی خوارزمی «زیج السند هند» است. اصل آن به زبان سانسکریت است که توسط یکی از اعضای هیئت سیاسی در عصر منصور عباسی به جهان اسلام انتقال یافت. «زیج» به معنی دسته‌ای از جداول نجومی بوده و «السند هند» نیز تحریفی از کلمه سانسکریت «سدهانته» عنوان اصلی کتاب است.
خوارزمی در تهیه زیج خود تنها تابع سند هند یا مجسطی بطلمیوس نبوده و به آثار منجمان ایرانی نیز نظر داشته و مطابق با رای خود مطالب را اختیار کرده است. مهم‌ترین شخصیت علمی که از زیج خوارزمی فراوان استفاده کرده، ابوریحان بیرونی است که حتی وی کتابی دربارهٔ تحلیل علل زیج خوارزمی نوشته است. در سده دهم هجری این زیج توسط مسلمة بن احمد مجریطی تهذیب شد و در سال ۱۱۲۶ م. توسط آدلار آوباث به زبان لاتینی ترجمه شد.
ساختار ریاضی و مقادیر بنیادین پارامتر کلیه جدول‌ها در ترجمه لاتین «زیج السند هند» خوارزمی عملاً بررسی شده و براساس اطلاعات ریاضی که بدست آمده می‌توان اصل و منشأ این جداول را به تحقیق مشخص نمود، یکی از جدول‌هایی که ساختار ریاضی آن هنوز مشخص نشده، جدول مربوط به «تعدیل زمان» در زیج خوارزمی می‌باشد.
محمدبن موسی همچنین دو کتاب در اسطرلاب دارد که اسم‌هایی تقریباً نزدیک به هم دارند: یکی کتاب «عمل الاصطرلاب» درباره چگونگی ساختن اسطرلاب و دیگری اثر «العمل بالاصطرلاب» در چگونگی به کار بردن و استفاده از این وسیله اندازه گیری نجومی.
خوارزمی مقاله‌ای هم با نام «مقاله فی استخراج تاریخ الیهود و اعیادهم» دارد که با دقت در نام این اثر متوجه می‌شویم که وی هم از وجه منجم بودن و هم جغرافیدان و مورخ بودنش در تنظیم این مقاله استفاده کرده است. می‌توان فهمید که این دانشمند فن شناس، تنها در حوزه مطالعات خاور فعال نبوده و نیم نگاهی هم به باختر عالم داشته است، آن هم در حوزه‌ای مثل یهود با آن همه حساسیت‌هایی که همواره در جهان اسلام نسبت به این قوم و آیین وجود داشته و چنین حرکتی جای تأمل بیش از پیش در کار وی و هم عصرانش را می‌طلبد.
تاریخ و جغرافیادر بخش معرفی نخست این مطلب از محمدبن موسی الخوارزمی با عناوین مورخ و جغرافیدان نیز یاد شد که ذکر این موارد بی دلیل نبوده و دلیل آن ارجاع به کتابی تحت عنوان «صورة الارض» است البته از کتابی نایافته ولی منتسب به خوارزمی تحت نام «التاریخ» نیز در این میان نام برده می‌شود.
جغرافیای خوارزمی با عنوان صورةالارض، تمام آن عبارت از طول‌ها و عرض‌های شهرها و محل‌های مختلف روی ربع مسکون بود و در هر بخش مکان‌ها بر حسب «هفت اقلیم» مرتب شده بود که این تقسیم بندی پیشتر نیز سابقه داشت. نام‌های بسیاری از مکان‌های که در کتاب بطلمیوس آمده، در کتاب خوارزمی نیز دیده می‌شود و مختصات ذکر شده بر آنها، گاه یکسان یا بنابر روشی منظم متفاوت است ولی بسیار دور از آن است که ترجمه یا اقتباسی از رساله بطلمیوس بوده باشد و ترتیب نقشه‌ها و کتاب از ریشه متفاوت است. این کتاب شش شامل ۶ بخش بود:
فهرست اسامی شهرها کوه‌ها و مختصات نقاط دو طرف استقرار آنها دریاها و مختصات با ذکر نقاط برجسته واقع بر خط‌های کرانه‌ای و توصیف اجمالی آنها جزیره‌ها با ذکر مختصات مرکز و طول و عرض آنها نقاط مرکزی نواحی جغرافیایی رودها با ذکر نقاط برجسته و شهرهای واقع بر کرانه‌های آنها کد خبر 673155منبع: ایمنا
کلیدواژه: جشنواره خوارزمی آثار خوارزمی روز خوارزمی شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق برای حل
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۲۱۲۴۲۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بررسی جامع کتاب آناتومی گری
این کتاب، که برای اولین بار در سال ۱۸۵۸ منتشر شد، به مرور زمان با پیشرفت‌های علم پزشکی همگام شده و همچنان به عنوان یک مرجع اصلی در دانشکده‌های پزشکی سراسر جهان به کار می‌رود. تصاویر دقیق، زبان روان و دقت علمی بالا از جمله ویژگی‌هایی هستند که آناتومی گری را از دیگر منابع متمایز می‌کنند. در این رپورتاژ، به بررسی ساختار و محتوای کتاب، تأثیر آن بر آموزش پزشکی، و مقایسه‌ای بین آن و سایر منابع آناتومی خواهیم پرداخت تا به درکی عمیق‌تر از این منبع دست یابیم که چگونه توانسته است نقشی کلیدی در پیشبرد دانش آناتومی ایفا کند.
معرفی کتاب آناتومی گریکتاب آناتومی گری برای اولین بار در سال ۱۸۵۸ منتشر شد و به عنوان یکی از مهم‌ترین منابع در تدریس آناتومی شناخته می‌شود. این کتاب توسط هنری گری نوشته شده که در آن زمان یک جراح و آناتومیست برجسته بود. از آن زمان تا کنون، نسخه‌های متعددی از این کتاب منتشر شده است که هر کدام به‌روزرسانی‌هایی را بر اساس پیشرفت‌های علمی و فناوری‌های جدید در بر داشته‌اند. این نسخه‌ها شامل تصاویر بهتر، اطلاعات دقیق‌تر و دسترسی آسان‌تر به محتوا بوده‌اند تا پاسخگوی نیازهای نسل‌های مختلف دانشجویان و پزشکان باشند.
هنری گری نویسنده اصلی کتاب بود و در تدوین اولین نسخه‌ها، دکتر هنری وندایک کارتر، که یک هنرمند و آناتومیست بود، او را همراهی کرد. کارتر مسئول تهیه تصاویر آناتومیکی بسیار دقیقی بود که تا به امروز نیز از آنها استفاده می‌شود. در طول سالها، دانشمندان و پزشکان مختلفی به نویسندگان کتاب افزوده شده‌اند تا اطمینان حاصل کنند که محتوا همواره دقیق و بهروز باقی می‌ماند.
کتاب آناتومی گری به دلیل دقت بالا و ارائه مطالب به زبانی ساده و قابل فهم، به یکی از پایه‌های اصلی آموزش آناتومی در سراسر جهان تبدیل شده است. این کتاب به عنوان مرجعی استاندارد برای دانشجویان پزشکی، جراحان و پزشکان مورد استفاده قرار می‌گیرد و در بسیاری از امتحانات پزشکی به عنوان منبع اصلی شناخته شده است. اهمیت این کتاب نه تنها در محتوای دقیق و جامع آن بلکه در توانایی‌اش برای همگام‌سازی با دانش پزشکی روز دنیا است، که همواره آن را به عنوان یک منبع ضروری در حوزه پزشکی حفظ کرده است.
اگر دوست دارید با جدیدترین کتاب آناتومی گری، «آناتومی گری 2024» آشنا شوید بر روی لینک کلیک کنید.
ساختار و محتوای کتاب آناتومی گریکتاب آناتومی گری به طور معمول در ساختاری منظم و مدون تنظیم شده است که به خوانندگان اجازه می‌دهد تا با سهولت به اطلاعات دست یابند. کتاب معمولاً به چندین بخش اصلی تقسیم می‌شود که هرکدام به یک ناحیه خاص از بدن انسان می‌پردازند، مثل سر و گردن، تنه، اندام‌های فوقانی، اندام‌های تحتانی و سیستم‌های بدنی مانند عصبی، گردش خون، و تنفسی. هر بخش شامل فصل‌هایی است که به تفصیل به بررسی آناتومی، فیزیولوژی و ارتباطات بین اجزای مختلف پرداخته و معمولاً با سوالاتی برای بررسی دانش خواننده پایان می‌یابد.
یکی از نکات برجسته کتاب های آناتومی گری استفاده گسترده از تصاویر و شکل‌های توضیحی است که به فهم بهتر مطالب کمک می‌کند. این تصاویر شامل نقاشی‌های دقیق از اجزای بدن و نمودارهای توضیحی می‌شوند که پیچیدگی‌های آناتومیکی را به طرز فوق‌العاده‌ای نشان می‌دهند. استفاده از رنگ‌ها برای تفکیک بافت‌ها و سیستم‌های مختلف، و همچنین شماری از تصاویر سه‌بعدی و فیلم‌های آموزشی در نسخه‌های جدیدتر، ارزش آموزشی کتاب را افزایش داده‌اند.
مطالب در کتاب آناتومی گری به زبانی واضح و روان نوشته شده‌اند تا دانشجویان پزشکی در هر سطحی بتوانند به راحتی مفاهیم را درک کنند. زبان کتاب با وجود تخصصی بودن، به گونه‌ای است که سادگی و دقت را به طور همزمان در بر دارد. این کتاب همچنین بر توسعه مهارت‌های تحلیلی خوانندگان تأکید دارد و از طریق تمرین‌ها و سوالات متنوع، به آنها کمک می‌کند تا دانش خود را به صورت عملی اعمال کنند.
تأثیر و کاربردهای کتاب آناتومی گریکتاب آناتومی گری به عنوان یکی از پایه‌های اساسی در آموزش پزشکی شناخته شده است و در سراسر جهان در دوره‌های مختلف تحصیلی پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این کتاب در دوره‌های پیش کلینیکی پزشکی، جایی که دانشجویان با ساختارهای بنیادین بدن و نحوه کارکرد آنها آشنا می‌شوند، به شدت تأکید می‌شود. همچنین، در دوره‌های کلینیکی که دانشجویان به بررسی موارد عملی‌تر می‌پردازند و نیاز به درک دقیق ترکیبات آناتومیکی بدن دارند، به عنوان منبعی ضروری مطرح است.
کتاب آناتومی گری در آموزش دانشجویان پزشکی و جراحان نقش بسزایی دارد. این منبع به آنها امکان می‌دهد تا با جزئیات دقیق و کاملی از ساختارهای بدن آشنا شوند، که این امر برای انجام دقیق جراحی‌ها و تشخیص‌های پزشکی حیاتی است. برای جراحان، شناخت دقیق آناتومی بدن از ضروریات است تا بتوانند عملیات‌های جراحی را با حداقل خطر برای بیمار انجام دهند.
کتاب آناتومی گری تأثیر بسزایی در پیشبرد دانش آناتومی داشته است. با ارائه تصاویر دقیق و توضیحات مفصل، این کتاب استانداردهای آموزش آناتومی را در سطح جهانی ارتقا داده و به عنوان مرجعی برای آخرین پژوهش‌ها و یافته‌های علمی در این زمینه شناخته می‌شود. این کتاب نه تنها به دانشجویان و پزشکان کمک می‌کند تا با آناتومی بدن به طور کامل آشنا شوند، بلکه در بحث‌ها و تحقیقات علمی نیز به عنوان پایه‌ای محکم مطرح است.
با توجه به موارد فوق، کتاب آناتومی گری به عنوان یکی از مهم‌ترین منابع در حوزه پزشکی و آموزش پزشکی مطرح است که نقش مهمی در فرمانروایی و توسعه دانش آناتومی در سطح جهانی ایفا می‌کند. این کتاب نه تنها دانش آموزان و جراحان را تجهیز می‌کند، بلکه به پیشبرد استانداردهای آموزشی و کلینیکی در سراسر دنیا کمک شایانی می‌کند.
مقایسه با دیگر منابع آناتومیکتاب آناتومی گری را می‌توان در مقایسه با دیگر کتاب‌های معروف آناتومی مانند «آناتومی انسانی نتر» و «آناتومی اطلسی گریشر» بررسی کرد. این کتاب‌ها هر کدام دارای نقاط قوت و تمرکزهای مخصوص به خود هستند. برای مثال، آناتومی نتر به خاطر داشتن تصاویر رنگی بسیار دقیق و زیبا شناخته شده است که در تشریح ساختارهای بدنی به خواننده کمک می‌کند. در حالی که گریشر بر جنبه‌های کلینیکی آناتومی تمرکز بیشتری دارد و اطلاعات تکمیلی در مورد کاربردهای بالینی ارائه می‌دهد. در مقابل، آناتومی گری به دلیل ترکیبی از دقت علمی و کاربرد عملی در آموزش آناتومی، از جامع‌ترین منابع در این زمینه به شمار می‌رود.
یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد کتاب آناتومی گری استفاده از تصاویر توضیحی دقیق و فراوان است که به صورت خاص برای فهم بهتر و دقیق‌تر ساختارهای بدنی طراحی شده‌اند. این تصاویر نه تنها برای دانشجویان بلکه برای جراحان و پزشکان نیز بسیار مفید هستند، زیرا دقت بالای تصاویر به آنها کمک می‌کند تا موقعیت‌های آناتومیکی را به خوبی درک کنند. علاوه بر این، زبان روان و قابل فهم کتاب، همراه با توضیحات جامع و دقیق، آن را به منبعی ایدئال برای یادگیری و مرور دانش آناتومی تبدیل کرده است. نسخه‌های جدیدتر کتاب شامل به‌روزرسانی‌های مبتنی بر آخرین پژوهش‌ها و کشفیات علمی هستند، که این امر اطمینان می‌دهد که خوانندگان دسترسی به اطلاعات آناتومیکی دقیق و کاربردی دارند.
در نتیجه، آناتومی گری به عنوان یکی از ارزشمندترین منابع آناتومی مورد استفاده قرار می‌گیرد و نه تنها برای دانشجویان بلکه برای متخصصان پزشکی نیز منبعی کلیدی است. با ترکیبی از دقت تصویری، به‌روزرسانی‌های علمی و ارائه مطالب در قالبی جذاب و فهمیدنی، کتاب آناتومی گری در مقایسه با سایر منابع آناتومیکی موجود، مزایای برجسته‌ای دارد که آن را در جایگاه برتری قرار می‌دهد.
کتاب آناتومی گری را از کجا بخریم؟یکی از فروشگاه‌های معتبر که به صورت تخصصی در زمینه کتاب‌های پزشکی فعالیت می‌کند، فروشگاه انتشارات جعفری نوین است. شما می‌توانید تمامی نسخه‌های کتاب آناتومی گری را به صورت آنلاین از این فروشگاه تخصصی کتاب پزشکی به نشانی www.jafaripub.com خریداری کنید.
کد خبر 847436
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است